اکو سیستم استارت آپی چیست ؟

از عمر واژه‌ی اکوسیستم نزدیک به هشت دهه می‌گذرد.

حدود سالهای ۱۹۳۰ بود که یک گیاه شناس انگلیسی به نام روی کلافام (Roy Clapham) برای نخستین بار این واژه را خلق کرد و به کار برد.

او در تعریف اکوسیستم چنین گفت:

مجموعه المان‌های فیزیکی و المان‌های بیولوژیک که در کنار هم قرار می‌گیرند و در رابطه با یکدیگر یک سیستم را خلق می‌کنند.

این تعریف بعدها کامل‌تر شد و به نظر می‌رسد یکی از کامل‌ترین و پذیرفته شده‌ترین تعاریف اکوسیستم، تعریفی باشد که رابرت کریستوفرسون در کتاب خود تحت عنوان Elemental Geosystems انجام داد:

اکوسیستم یک سیستم طبیعی شامل گیاهان، حیوانات و میکروارگانیسم‌ها (مجموعه‌ی موجودات زنده) است که در یک ناحیه مشخص با همه‌ی عوامل و اجزای فیزیکی غیرزنده‌ی محیط در تعامل هستند.

بحث اکوسیستم به تدریج در قالب زیرمجموعه‌های دیگری نیز توسعه یافت که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

هر اکوسیستم یا زیست‌بوم متشکل از یک یا چند چرخه حیات است و هر کدام از این چرخه‌ها وابسته به عناصری هستند که با یکدیگر رشد می‌کنند و توسعه می‌یابند. برای مثال، یک موجود زنده برای ادامه حیاتش در یک اکوسیستم نیازمند مواد غذایی است و محیط نامطلوب ممکن است موجب نابودی‌اش شود. استارتاپ‌ها همچون موجودات زنده در یک اکوسیستم به تعامل با بازیگران آن و رشد جمعی نیازمندند و نمی‌توان اجزای یک اکوسیستم را مستقل از کل بررسی کرد.

چرخه حیات استارتاپ

در مراحل اولیه حیات یک استارتاپ نیاز به منابع مالی محدود است، اما پس از امکان‌سنجی و در مرحله توسعه، استارتاپ‌ها در دره مرگ قرار می‌گیرند، زیرا هزینه‌ها افزایش می‌یابد اما درآمد وجود ندارد و اعتبارات تامین شده قبلی (که معمولا از طریق دوستان، آشنایان یا منابع دولتی است) برای حیات استارتاپ کفایت نمی‌کند و استارتاپ نیازمند سرمایه‌گذار است. این سرمایه‌گذاری باعث رشد استارتاپ می‌شود و به معرفی در بازار کمک می‌کند.

پس از معرفی و در مرحله رشد ممکن است استارتاپ‌ها بار دیگر نیازمند سرمایه‌گذاری باشند. در نهایت در مرحله بلوغ سهام اولیه استارتاپ عرضه می‌شود و معمولا بانک‌ها دست به سرمایه‌گذاری روی آنها می‌زنند. بجز سرمایه‌گذاری‌ مالی، سرمایه‌های انسانی نیز در رشد استارتاپ‌ها موثرند.

مهارت و پشتکار اعضای تیم در کنار راهنمایی و کمک‌گرفتن از افراد باتجربه که در زمینه‌های مرتبط فعالیت داشته‌اند (منتورها) می‌تواند به رشد استارتاپ‌ها کمک شایانی کند.

راز ماندگاری در اکوسیستم استارتاپ

با توجه به آنچه گفته شد، یک استارتاپ با افراد یا سازمان‌هایی در ارتباط است تا بتواند رشد کند و به بلوغ برسد. این افراد یا سازمان‌ها می‌توانند منتورها (مربیان)، مشاوران‌، کارآفرینان، سرمایه‌گذاران منجی یا سازمان‌ها و نهادهایی همچون دانشگاه‌ها، موسسات عمومی و دولتی، سازمان‌های پشتیبانی (انکوباتورها، شتاب‌دهنده‌ها، فضاهای همکاری و…)، سازمان‌های تحقیقاتی، سازمان‌های ارائه‌دهنده خدمات (حقوقی، خدمات مالی و…) و شرکت‌های بزرگ باشند. مجموعه این موارد را اکوسیستم استارتاپی می‌نامیم.

اکوسیستم‌ها معمولا به صورت شهری یا ایالتی تعریف می‌شوند. مثلا اکوسیستم سیلیکون ولی (دره سیلیکون در آمریکا) یا اکوسیستم پاریس. این اکوسیستم‌ها براساس عملکردشان رتبه‌بندی می‌شوند. هر چقدر رتبه اکوسیستمی بالاتر باشد، به معنای مساعد بودن فضای سرمایه‌گذاری در آن فضاست و سبب می‌شود، تیم‌ها و سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کند.

می‌توان نتیجه گرفت که رشد و بهبود اکوسیستم استارتاپی بومی وابسته به شبکه‌سازی صحیح میان افراد، سازمان‌ها و محیط استارتاپی در کشور است که با ایجاد رویدادهای مشترک، فعالیت‌ها و تعاملاتشان زمینه رشد استارتاپ‌ها و افزایش سرمایه ملی را رقم بزنند.

پس در یک تعریف ساده و خلاصه اکوسیستم کارآفرینی چه اینترنتی باشد چه غیر اینترنتی عبارت است از «مجموعه‌ای از افراد، سازمان‌ها، روش‌ها، قوانین، رویدادها و تمامی اجزاء مرتبط که در یک محدوده جغرافیایی با تمرکز بر فعالیت‌های کارآفرینی اقدام به خلق ارزش‌های مضاعف، رشد اقتصادی و بالابردن بهره‌وری می‌کنند».

هر نهادی که مشوق و حامی اکوسیستم کارآفرینی باشد، طبعا ذینفع آن هم محسوب می‌شود حتا اگر این حمایت غیر مستقیم و بدون انتظار خاصی باشد. برای مثال اکوسیستم کارآفرینی «سیلیکون‌وِلی» در سانفرانسیکو یکی از موفق‌ترین، قدیمی‌ترین و تأثیرگذارترین  اکوسیستم‌های کارآفرینی حال حاضر در دنیاست.  اجزا اکوسیستم کارآفرینی می‌تواند از  استارت‌آپ‌های کوچک و بزرگ تا نهادهای دولتی و غیر انتفاعی، دانشگاهها و حتا چهره‌های سرشناس را شامل شود.

اکوسیستم کارآفرینی و اکوسیستم‌های کسب و کار هر دور منجر به خلق روابط اجتماعی جدید، سازمان و فرهنگ خاص خود در جامعه می‌شوند و در عین حال هم از محیط، فرهنگ و ذینع‌های خود تاثیرپذیرند. این مطلب تنها یک تعریف ساده از اکوسیستم کارآفرینی است و به عنوان یک کسب و کار اینترنتی نیاز نیست که تمامی آمارها و تحلیل‌های پیرامون آن را مطالعه و تحلیل کنید. کافیست اجزاء مناسب خودتان را شناسای کنید، ارتباط برقرار کنید و به عنوان عضوی از این نهاد از انزوا و در عین حال روابط بدون حد و مرز پرهیز کنید.

[aparat id=”Lg02z”]